تأثیرات مثبت پرتو فرابنفش
از جمله اثرات مثبت قرار گرفتن در معرض تابش باند UVB، تحریک پوست جهت تولید "ویتامین D" است. تخمین زده میشود که علت مرگ ناخواسته سالانه دهها هزار شهروند آمریکایی؛ تنها به دلیل سرطانهای ناشی از کمبود واختلال درجذب ویتامین D بودهاست. دیگر تأثیر اختلال در جذب ویتامین D، پوکی استخوان و سایر عوارض متأثراز اختلال مغز استخوان که منجر به درد، عدم تحمل وزن شخص توسط خود، و نهایتاً ایجاد ترک و شکستگیهای نا خواسته به ویژه در خانمها خواهد بود. البته امروزه در برخی کشورها تاکید بسیاری بر غنی سازی مواد خوراکی با افزودن رژیمهای ویتامین D وکلسیم میگردد که در مقایسه با اثرات محتمل سوء UVB بر پوست بدن انسان (سرطان)، بسیار پسندیده و مرجح میباشند.
کاربرد اشعه فرابنفش در گندزدایی
طول موجهای کوتاه اشعه ماورای بنفش میتواند باکتریها و سایر ارگانیسمهای کوچک را منهدم کند. به همین دلیل برای ضد عفونی کردن سطوح مانند اتاقهای بیمارستانها مورد استفاده قرار میگیرند. از پرتو فرابنفش برای ضد عفونی آب، موادخوراکی، تجهیزات پزشکی و لوازم صنعتی و غیره میتوان استفاده نمود.
دلایل پذیرش اشعه ماوراء بنفش : نیاز به حمل و نقل و انبار مواد شیمیایی ندارد ، با تغییرات PH و دما ، کارایی آن چندان تغییر نمیکند ، فراورده جانبی به وجود نمیآورد ، ایجاد طعم و بوی شیمیایی نمیکند ، زمان تماس لازم برای گندزدایی بسیار کوتاه می باشد و روی گروه هوازی اثر فوق العاده دارد .
معایب ضدعفونی اشعه : عدم وجود باقیمانده ضدعفونی کننده ، عدم وجود اطلاعات فنی درباره چگونگی عمل سیستم های UV در شرایط مختلف ، برای مواد آلی مناسب نیست ، برای سطوح غیر قابل دید مثل زوایا و خلل و فرج مناسب نیست و روی بعض از اشیا اثر کمتری دارد مثلاً اشعه می تواند سطوح آلومینیوم و شیشه را استریل کند ولی روی چوب و لاستیک و کاغذ را نمیتواند استریل کند .
کاربردهای پرتو فرابنفش
نورهای سیاه
نور سیاه به لامپی اطلاق میگردد که قادر است با تابش امواج بلند فرابنفش که به صورت مرئی به سختی دیده میشوند، با نوعی تابش شبه فلور سنتی، بهعنوان یک علامت ضد تقلب، بر روی اسنادی حساس به طول موجی خاص، چون کارتهای اعتباری، گذرنامه و گواهینامه رانندگی و غیره بکار گرفته شود.
امروزه گذرنامهها و اسکناسهای اغلب کشورها، آغشته به مرکبهای حساس به UV و بعضاً مجهز به نوارهای امنیتی اندUV sensitive threads .
لامپهای فلورسنت
لامپهای فلورسنت قادرند که با یونیزه نمودن بخار جیوه، پرتو فرابنفش تولید کنند. لایهای فسفری در داخل تیوپ همراه با جذب تابش فرا بنفش است که آنرا تبدیل به نور مرئی مینماید.
ستاره شناسی
در دانش ستارهشناسی اجرام بسیار حجیم، قاعدتاً قادر به صدور تابش عظیمی از امواج فرابنفش به اطرافند. همچنانکه ذکر گردید، لایه اوزون بخش قابل توجهی از این نوع امواج که میبایستی توسط تلسکوپهای مستقر روی زمین دریافت گردند، جذب خواهد کرد. بنابراین هر مشاهدهای در این زمینه باید خارج از جو کره زمین محقق شود.
کنترل حشرات
تلههای فرا بنفش جهت از بین بردن حشرات پرنده ریز جثه که شبانه میل به نزدیکی تابش UV دارند.
فیزیوتراپی
به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده و همچنین تحریک زایش پوستی بعضی از انواع فرابنفش(UV)درفیزیوتراپی جهت درمان بیماران استفاده میشود.
این نوع امواج در دو دسته کلی لامپهای سرد و لامپهای گرم تقسیم میگردند.
عفونتهای پوستی، جوانسازی پوست، زخمهای بستر، پسوریازیس و بسیاری از بیماریهای دیگر با این روش مورد درمان قرار میگیرند.در بعضی از موارد جهت تسریع در رسوب کلسیم در استخوانها از این روش استفاده میگردد.
منبع: ویکی پدیا